Installatie speech 8 juli 2021 Sacha Ausems

“Ons fundament is de lokale democratie”, staat hierboven op de muur van de raadzaal.
Ons fundament is de lokale democratie.
Democratie is een bestuursvorm waarin de wil van de mensen de basis is voor bestuur en beleid.
De wil van de Waalwijkers als basis voor lokaal bestuur en beleid.
En dat is een essentieel uitgangspunt, want zoals Rutger Bregman ons recent nog eens uitlegde: “de meeste mensen deugen”
De meeste Waalwijkers deugen.
De wil van de meeste Waalwijkers dus als bron voor ons lokale bestuur en beleid.

Geachte voorzitter, leden van de Raad, commissaris van de Koning mevrouw Adema, kabinetschef de heer Smit, plaatsvervangend kabinetschef de heer Meuwissen, voorzitter van de vertrouwenscommissie Mevrouw Klerks, oud-burgmeesters Van Schaik en Kleijngeld, burgemeesters uit de regio, het college, mijn familie, vrienden en andere genodigden en niet in de laatste plaats alle Waalwijkers. Fijn dat we elkaar vanavond, zij het nog beperkt, live kunnen ontmoeten. Morgenavond gelukkig ook gevolgd door een fysieke ontmoeting met Waalwijk en Waalwijkers.

Wat ben ik dankbaar en trots om de burgemeester van Waalwijk te mogen worden en verantwoordelijkheid te mogen nemen voor de lokale democratie. En als ik Waalwijk zeg dan bedoel ik natuurlijk de hele stad inclusief de prachtige kernen Sprang-Capelle en Waspik.

Dank voor de mooie woorden en het warme welkom, mevrouw Adema, meneer Tiemstra, mevrouw Starmans, meneer van den Hoven en meneer Lagendijk. En oom Richard, wat geweldig dat u speciaal uit Frankrijk bent overgekomen, dank u wel voor deze fijne persoonlijke noot!

We voelen ons vanavond en ook al eerder bijzonder welkom in, en verbonden met, Waalwijk. Op Hemelvaartsdag belandden mijn partner Jacob en ik spontaan op het terras bij het Parkpaviljoen. Regelmatig haalde iemand een maaltijd op. Sinds corona zie je dat wel vaker, dus had ik niet door dat dit niet zomaar een maaltijdservice was. Tot we in gesprek raakten met Peter en Bert, vrijwilligers bij het Parkpaviljoen.

Zij vertelden ons dat Bert al duizenden verse maaltijden heeft bereid. Zodat mensen die het niet breed hebben, toch gezond en lekker kunnen eten. Van dit soort ontmoetingen gaat mijn hart sneller kloppen. De meeste mensen deugen. De meeste Waalwijkers deugen. Niet alleen Bert en Peter, maar ook stadsboer Jordi en keramist Corine van de Hooisteeg en Hakan van Van Mossel en al die andere Waalwijkers die ik al heb ontmoet.

Die eigenheid, onafhankelijkheid en het ondernemerschap van de Waalwijkers. Daar voel ik me bij thuis, dat past me als een schoen. In het boekje dat dit DNA beschrijft “Waalwijk zoals het gaat, 50 kenners over Waalwijk en Waalwijkers”, las ik ook over de keerzijde van deze kracht. Soms betekent het ook dat we erg kritisch zijn in Waalwijk, elkaar weinig gunnen en dat de verbinding - het samen- daardoor ontbreekt. En dat is zonde, want samen kunnen we zoveel meer bereiken. Binnen de gemeente, zowel boven als onder de A59, en in de regio.  

De raad vroeg o.a. daarom in het profiel om een dirigent. Ik gebruik vaak de metafoor van een puzzel. Vroeger gebeurde het regelmatig dat mijn zoons een puzzel maakten en dat dan net één of twee stukjes kwijt waren. Dan merk je ineens hoe belangrijk die twee stukjes zijn. Zo zie ik het ook voor Waalwijk. Alle puzzelstukjes doen ertoe.

Terwijl ik vorige week een broodje at bij -naar verluidt- de lekkerste broodjeszaak van Waalwijk, vertelde Gerda ons dat ze zich zorgen maakt over dat er in Waalwijk zo weinig is voor de jeugd. De jeugd trekt weg, zoekt vertier en opleiding elders. En als ze niet terugkomt, ontbreekt er dus een stukje van de puzzel Waalwijk.

Mijn droom voor Waalwijk is dat er geen stukje ontbreekt. Ik zie een Waalwijk voor me waar iedereen mee kan doen, mee wil doen, mee moet doen. Iedereen legt zijn of haar stukje bij: eigen vorm, eigen kleur, en samen vormt dat een volledig en veelkleurig beeld van Waalwijk.  Want Waalwijk is niet van een burgemeester, niet van een wethouder of zelfs niet het hoogste orgaan van deze lokale democratische gemeenschap, van de volksvertegenwoordigers in de Raad. Waalwijk is van ons samen.

Het klinkt eenvoudig. Waalwijk is van ons samen. Maar het is hard werken. En het vraagt om lef. Er is lef voor nodig om met weinig middelen een gezonde maaltijd te maken voor mensen die het nodig hebben. Er is lef voor nodig om in de spiegel te kijken en jezelf af te vragen: wat kan ik doen voor Waalwijk. En er is nog meer lef voor nodig om vervolgens ook in actie te komen. Om het hoofd boven het maaiveld uit te steken, kritiek te krijgen en fouten te maken, te worstelen en toch door te gaan met wat je voor ogen had.

En gelukkig zit het met lef wel goed in Waalwijk. Alleen al het lef om mij als outsider te benoemen tot uw burgemeester.  Lef om mij als opvolger te presenteren van Nol Kleijngeld. Een echte Waalwijker in hart en nieren. Een echte openbaar bestuurder. Nol, je hebt zoveel hart voor Waalwijk en je hebt de afgelopen 14 jaar zoveel voor deze stad betekend. Ik ben een ander mens dan jij, maar de wortels en het DNA van Waalwijk zal ik koesteren. En het boekje “tegen verkiezingen”, ligt op mijn nachtkastje. Veel dank voor de afgelopen weken.

Die weken waren een opmaat naar vandaag, naar mijn start in dit bijzondere ambt. En ik had hier niet gestaan zonder mijn sterke warme basis, mijn gezin. Ongelooflijk trots ben ik op m’n twee zoons, Morris en Robbie, gewoon om wie jullie zijn. Ik ben dankbaar voor jullie onvoorwaardelijke steun, maar nog dankbaarder voor onze warme band en open relatie. De kracht van samen! Bijzonder dankbaar ben ik ook met mijn ware, Jacob, die ik op latere leeftijd heb ontmoet. Jacob, jij bent er voor me met al je kracht en liefde en vult me aan. En met jou kwam je familie in mijn leven, wat een mooie bonus! Je dochters Ardine en Jorien, fijn dat jullie er zijn. Je zoon Daan met zijn Karlijn kijken mee vanuit Italië. Je broer Huib is zelfs speciaal vanuit Zwitserland overgekomen, fijn!  Dank jullie wel voor jullie geloof in mij en jullie steun!

Ik ben zelf ook opgegroeid in een bijzonder liefdevol, intens gezin. In Tilburg, geboren op de grens in Goirle. Jaja dat durf ik hier te zeggen. Mijn sterke lieve moeder en m’n broer Robbert zijn hier aanwezig, mijn vader is helaas 2 jaar geleden overleden maar ik weet hem nog iedere dag bij me. Mijn moeder stamt uit een textielfamilie, m’n vader uit een medisch en paramedische familie. Die beide kanten zijn mijn fundament. Zowel in mijn ervaring in 14 jaar bedrijfsleven en 15 jaar in de zorg als in mijzelf als mens. In Waalwijk kan ik hiermee goed uit de voeten, want er liggen zowel economische als sociale vraagstukken.

Ik zie het als mijn uitdaging om alle Waalwijkers te laten beseffen dat Waalwijk van hen is, dat zíj het fundament zijn van de lokale democratie. Dat we alleen samen deze vraagstukken kunnen aanpakken. Omdat we samen Waalwijk zijn. In grote en in kleine dingen. De eerste avond dat ik op het stadhuis kwam, parkeerde ik m’n auto om ongeveer half 8 aan de Taxandriaweg. Toen ik rond middernacht terugkwam, lag er voor m’n auto een happy meal verpakking en achter m’n auto twee doosjes van Big Macs en een bakje saus. Ik heb het in m’n kofferbak gelegd en thuis weggegooid. Als we echt samen Waalwijk zijn, dan wil ik dat we samen voor Waalwijk zorgen, gewoon omdat Waalwijk je thuis is. En thuis gooi je je zooi ook niet in je tuin.

Een sterke lokale gemeenschap vraagt om investeren. In de vele opgaven die er voor Waalwijk liggen, zoals verstedelijking en het voorzieningenniveau. Investeren in cultuur en activiteiten in, en de beleving van, Waalwijk. Investeren in jeugd en onderwijs en in de gezondheidszorg. Maar ook investeren in de bereikbaarheid van Waalwijk, in duurzaamheid én in openbare orde en veiligheid. 

Ja we hebben dus stevige economische en sociale opgaven. Vanuit mijn ervaring en visie ligt de sleutel voor de oplossing in de integrale, zo je wilt, holistische aanpak ervan. Samen dus met alle betrokkenen in Waalwijk en de regio. En ook met een sterke focus en scherpe toets op de onderlinge samenhang van de separate onderwerpen. Vanuit de visie en de bedoeling dat iedere stap op elk van die opgaven moet bijdragen aan het versterken van een sterke lokale gemeenschap, een uitgebalanceerd en harmonieus eco-systeem. Zowel binnen de gemeente Waalwijk, als binnen de Langstraat, als ook binnen de regio waarin Waalwijk een belangrijke brugfunctie vervult tussen de grote steden Tilburg, Den Bosch en ook Breda. 

Ik heb als burgemeester daarin een leidende rol, maar vooral een dienende. Dienstbaar aan alle Waalwijkers. Besturen op basis van de wil van de inwoners. En dus maak ik me er hard voor dat we als gemeentebestuur goed luisteren naar alle Waalwijkers, zodat we echt weten wat er speelt. Ik realiseer me dat ik het niet voor iedereen altijd goed kan doen. Maar ik beloof dat ik me zal inzetten om Waalwijk op de eerste plaats te zetten. Boven ego’s, macht of posities. Want juist omdat Waalwijk van ons allemaal is, wil ik elke beslissing kunnen uitleggen.

Het zal inmiddels duidelijk zijn, ik heb een groot geloof en vertrouwen in de positieve kracht van samen. Niet voor niets. Corona heeft de noodzaak van samen nog eens onderstreept. Het was een heftige tijd, maar deze heeft een herwaardering van de lokale gemeenschap en lokale economie opgeleverd. Heeft ons bewust gemaakt van ons verlangen naar gemeenschapsgevoel en menselijk contact. Naar samen. Ik kies er voor om de dagelijkse focus te leggen op de kracht van de mensen. De kracht van de gemeenschap van Waalwijk. Want de meeste Waalwijkers deugen.

U zou dit als naïef kunnen beschouwen. Maar ik weet heel goed welke gevaren er dreigen voor de samenleving, van fragmentatie, onbegrip, polarisatie tot ondermijning. Het meest recente voorbeeld ervan, de moordaanslag op Peter R. de Vries, staat op ons netvlies gebrand. Democratie is dus niet vanzelfsprekend of vrijblijvend. Paul de Blot, hoogleraar en een wijs man van wie ik nog les heb gehad, zei dat het in een democratie niet alleen over je rechten gaat. Recht op zorg, recht op veiligheid etc. Mensenrechten zijn belangrijk, dat klopt. Maar met focus alleen op rechten, vergeten we de verantwoordelijkheid die erbij hoort. In een democratie heb je recht van spreken, zelfs al heb je er geen verstand van, maar je bent ook verantwoordelijk voor wat je zegt. Je hebt recht op gezondheidszorg, maar bent ook verantwoordelijk voor je eigen gezondheid. Verantwoordelijkheid voor jezelf en ook voor de ander, want wij leven met elkaar: ‘samen-leving’. Roeptoeteren aan de zijlijn, op facebook, zonder echt jouw puzzelstukje bij te leggen en medeverantwoordelijkheid te dragen, is niet deelnemen, is niet bijdragen. Recht en verantwoordelijkheid gaan hand in hand. Ook in Waalwijk.

We gaan dus in Waalwijk door met het bestrijden van datgene en diegenen die een veilige en democratische samenleving in de weg staan. Samen met de mensen die dat vanuit hun werk iedere dag weer moedig, onverzettelijk en vol vertrouwen doen. En samen met de Waalwijkers. Want de meeste mensen deugen, de méeste Waalwijkers deugen.

Beste aanwezigen en kijkers thuis, Waalwijk is van ons allemaal. Ik mag in deze gemeenschap vanaf nu een bijzondere rol gaan vervullen als uw burgemeester. Ik ben er klaar voor die verantwoordelijkheid te gaan dragen, samen met de Raad, het college, met de ambtelijke organisatie. Samen met u allen. Op naar een sterke lokale democratie, met rechten en verantwoordelijkheden, op naar de kracht van samen in Wolluk!