Monument verbouwen, herstellen of onderhouden

Een bouwwerk kan een monumentale status bezitten of verkrijgen. Dit betekent dat je voor het uitvoeren van werkzaamheden aan dit bouwwerk vaak een omgevingsvergunning voor de activiteit wijzigen van een monument nodig hebt. Of deze vergunning kan worden verleend, wordt bepaald door de vraag in hoeverre monumentale waarden worden aangetast.

Wat moet ik doen?

Je kunt op de interactieve kaart kijken of jouw woning of pand een gemeentelijk- of rijksmonument is.

Interactieve kaart huidige gemeentelijke- en rijksmonumenten

Vooroverleg

Voordat je een aanvraag om omgevingsvergunning indient kun je het beste met ons contact opnemen om de werkzaamheden om je aanvraag voor te bespreken. Wij noemen dit een vooroverleg. In dit vooroverleg kun je aan ons de ideeën voorleggen. Wij kunnen je vervolgens op weg helpen bij het verder indienen van de aanvraag.

Daarnaast bestaat de mogelijkheid een vooroverleg aan te vragen met de Adviescommissie omgevingskwaliteit Waalwijk  Je kunt zo vooraf nagaan of over de geplande werkzaamheden positief geadviseerd zal worden.

Voor vragen kun je contact opnemen via welstand@waalwijk.nl.

Principe-aanvraag

De mogelijkheid bestaat om voor de geplande werkzaamheden een principe-aanvraag in te dienen. Een principe-aanvraag is niet hetzelfde als een aanvraag om omgevingsvergunning.

Een principe-aanvraag wordt opgevat als een verzoek om na te gaan of de werkzaamheden te vergunnen zijn. Meer informatie hierover kun je hier vinden.

Aanvraag omgevingsvergunning

Een aanvraag van een omgevingsvergunning kun je via het Omgevingsloket indienen. Meer informatie hierover kun je hier vinden.

De behandeling van een omgevingsvergunning gemeentelijke monumenten

Hieronder vind je de stappen welke worden doorlopen tijdens de behandeling van een aanvraag van een omgevingsvergunning :

  • Je vraagt de omgevingsvergunning aan via het Omgevingsloket.
  • Wij sturen een ontvangstbevestiging.
  • Wij beoordelen of de aanvraag volledig is ingediend. Is dit niet het geval dan word je in de gelegenheid gesteld de aanvraag aan te vullen.
  • Wij vragen advies aan de Adviescommissie omgevingskwaliteit Waalwijk
  • Wij beslissen binnen 8 weken na ontvangst van de aanvraag of de omgevingsvergunning wordt verleend. Deze termijn kan met 6 weken worden verlengd.
De behandeling van een omgevingsvergunning rijksmonumenten

Onder de Omgevingswet blijft de gemeente in principe bevoegd gezag voor vergunningverlening. In sommige gevallen is een minister bevoegd gezag. 

Net als voorheen moet de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), namens de minister van OCW, gevraagd worden te adviseren over een ingrijpende activiteit met betrekking tot een gebouwd of aangelegd rijksmonument. Ingrijpende activiteiten zijn:

  • sloop, of gedeeltelijke sloop van ingrijpende aard;
  • ingrijpende wijziging van rijksmonument of belangrijk deel daarvan, met gevolgen vergelijkbaar met sloop of gedeeltelijke sloop van ingrijpende aard;
  • reconstructie van een rijksmonument of een belangrijk deel daarvan;
  • wijziging van het gebruik van het monument of een belangrijk deel daarvan, waarbij sprake is van wijziging van het monument, en;
  • (gedeeltelijke) verplaatsing.

Bij de bovengenoemde activiteiten die het wezen van het monument (kunnen) raken, is de uitgebreide voorbereidingsprocedure van zes maanden (26 weken) van toepassing.

Wanneer het monument buiten de bebouwde kom ligt, moet ook de provincie in de gelegenheid worden gesteld te adviseren over ingrijpende rijksmonumentenactiviteiten.

De stappen welke worden doorlopen tijdens een behandeling van een aanvraag van een omgevingsvergunning voor werkzaamheden welke je wilt uitvoeren aan een rijksmonument wijkt soms af van die voor een gemeentelijk monument.

Wil je het pand:

  • ingrijpend wijzigen of herstellen,
  • (voor een deel) slopen,
  • (voor een deel) herbouwen, of
  • de functie wijzigen,

Dan zijn de behandelstappen:

  • Je vraagt de omgevingsvergunning aan via het Omgevingsloket.
  • Wij sturen een ontvangstbevestiging.
  • Wij beoordelen of de aanvraag volledig is ingediend. Is dit niet het geval dan word je in de gelegenheid gesteld de aanvraag aan te vullen.
  • Wij vragen advies aan de Adviescommissie omgevingskwaliteit Waalwijk  en aan de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
  • Wij stellen een ontwerpbesluit op en leggen deze 6 weken ter inzage. Een ieder kan een zienswijze indienen.
  • Wij beslissen binnen 26 weken na ontvangst van de aanvraag of de omgevingsvergunning wordt verleend.

Voor de meeste kleinere werkzaamheden aan een Rijksmonumenten zijn de behandelstappen gelijk aan die zoals beschreven bij gemeentelijke monumenten

Hoe werkt het?

Rijks- en gemeentelijke monumenten

Wij kennen twee soorten monumenten, namelijk:
• Rijksmonumenten: monumenten met landelijke betekenis
• Gemeentelijke monumenten: monumenten met lokale betekenis

Nagaan of een pand een monument is! Dat kan op:
• Rijksmonumentenregister
• Gemeentelijke monumentenregister

Omgevingsvergunning activiteit wijzigen monument

Is het pand waar je veranderingen aan wilt aanbrengen een monument, dan kan het zijn dat je een vergunning nodig hebt om deze verandering uit te voeren. Wij noemen dit een omgevingsvergunning voor het wijzigen van een monument.

Wanneer heb je geen vergunning nodig?

Een aantal werkzaamheden aan het monumenten zijn vergunningsvrij. Je hebt dan geen omgevingsvergunning nodig:

Bij Rijksmonumenten is dit het geval bij:
• Het uitvoeren van gewoon onderhoud
   Bijvoorbeeld het schilderen van kozijnen in eenzelfde kleur, het 
   herstellen van een goot, het opstoppen van een rieten dak).
• Het wijzigen van inpandige onderdelen welke geen historische waarde
   hebben bijvoorbeeld het verwijderen van een wand welke in de jaren 90
   is geplaatst of het verwijderen van een modern keukenblok.

Bij gemeentelijke monumenten is dit het geval bij:
• Het uitvoeren van gewoon onderhoud   
   Bijvoorbeeld het schilderen van kozijnen in eenzelfde kleur, het
   herstellen van een goot, het opstoppen van een rieten dak).

In alle overige gevallen heeft u een omgevingsvergunning voor het wijzigen van een monument nodig. Kijk ook eens op het Omgevingsloket. Hier kunt een vergunning check uitvoeren.

Twijfel je? Stel je vraag dan per mail via fobwl@waalwijk.nl of bel naar 0416-683456. Wij zijn telefonisch bereikbaar op maandag tot en met vrijdag van 08:30 tot 12:30 uur.

Wanneer wordt de gevraagde vergunning verleend?

Of de vergunning kan worden verleend, wordt bepaald door de vraag of de monumentale waarden worden aangetast.

Van ieder monument is een omschrijving opgesteld. Uit deze omschrijving blijkt welke monumentale waarden het monument bevat. Deze omschrijving wordt door ons een redengevende omschrijving genoemd.

Monumentale waarden kunnen bijvoorbeeld zijn:
• Architectonische waarden: een voor een bepaalde periode typerende 
  bouwstijl;
• De ligging: ligt het pand in een oude historische structuur;
• De gaafheid van het pand: is het pand nog in originele staat;
• De zeldzaamheid: komt het pand in onze gemeente maar weinig voor;
• Het gebruik van vroeger: denk in onze gemeente bijvoorbeeld aan de
   typerende Langstraat boerderijen, verwijzingen naar de
   schoenindustrie;
• De bouwhistorische waarden: bezit het pand nog veel bouwhistorische
   sporen.

Als uit de aanvraag blijkt dat de monumentale waarden voldoende behouden blijven dan wordt de vergunning verleend. Is dit niet het geval, dan wordt de vergunning geweigerd. De beoordeling of de monumentale waarden voldoende behouden blijven wordt gedaan door onze Adviescommissie omgevingskwaliteit Waalwijk  en door de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (bij Rijksmonumenten) 

Wat kost het?

Tarief 2024:

Indien de omgevingsvergunning betrekking heeft op een omgevingsplanactiviteit als bedoeld in art. 5.1. eerste lid onder a van de Omgevingswet (gemeentelijk monument): € 230,70. Indien de omgevingsvergunning betrekking heeft op een omgevingsplanactiviteit als bedoeld in art. 5.1. eerste lid onder b van de Omgevingswet  (rijksmonument): € 462,00.

Voor vragen kunt u contact opnemen via welstand@waalwijk.nl.

 

Aanvullende informatie

Hou er rekening mee dat je als eigenaar van een monument niet zonder meer alle veranderingen aan het monument kunt doorvoeren. Ook ben je verplicht onderhoudswerkzaamheden te verrichten als dit voor het behoud van het monument nodig is.

Het geheel vervangen van onderdelen betreft geen onderhoud, dus het vervangen van kozijnen, het vervangen van een goot, het vervangen van een geheel rieten dak is geen onderhoud en dus niet omgevingsvergunningvrij. Bij twijfel adviseren wij om contact op te nemen met de gemeente.

Archeologische monumenten

Op dit moment hebben wij geen archeologische monumenten in de gemeente Waalwijk. De gemeente heeft echter wel een vastgestelde Erfgoedkaart. Hierin zijn de archeologische verwachtingen en het samenhangende archeologische beleid opgenomen.

Beschermde stads- en dorpgezichten

De gemeente Waalwijk kent geen beschermde stads- en dorpsgezichten.